Homo sapiens là sinh vật thông minh nhất Trái Đất. Tổ tiên chúng ta đã liên tục suy nghĩ để sáng tạo ra các công cụ và phương pháp để chiến thắng tự nhiên. Xin nêu ra 10 phát minh tiêu biểu nhất đã đưa chúng ta đi từ thời mông muội đến kỷ nguyên vũ trụ.
Con người không thể cứ mãi đi săn bắt hái lượm hoài như động vật được. Lửa giúp chúng ta an toàn để tiếp tục sinh sôi, đồng nghĩa việc dân số tăng mạnh. Và để nuôi được cộng đồng ngày một phình to ấy, loài người phải nghĩ ra một biện pháp để sản xuất ra nhiều thức ăn hơn nữa.
Chúng ta từng săn bắt đến tuyệt chủng nhiều loài vật tiền sử. Tuy nhiên, chúng ta không thể tiếp tục duy trì việc đó. Sẽ đến lúc chẳng còn gì để khai thác. Nông nghiệp chính là chìa khoá cho một cộng đồng bền vững.
Phát minh ra nông nghiệp giúp loài người tránh lâm vào cảnh tha phương cầu thực, lang thang từ nơi này qua nơi khác để tìm nguồn thực phẩm. Khi biết gieo hạt, chăm sóc mùa màng, chúng ta có xu hướng định cư tại chỗ. Từ đó làng mạc, thị trấn mọc lên và một nền văn minh dần dần hình thành.
Lần cuối cùng bạn vác thùng nước 20 lít đi được bao nhiêu? 100 hay 1000 mét? Tại sao không chất nó lên xe rồi chở đi? Bánh xe hình tròn ra đời giải được bài toán khó này. Giao thông đi tới đâu, dòng tiền đi tới đó. Loài người có thể chất hàng tạ hàng hoá, vận chuyển đến những vùng đất xa xôi khác. Thương nghiệp sẽ rất khó phát triển nếu thiếu phát minh này.
Chưa kể, bánh xe còn ứng dụng để tạo nên hệ thống ròng rọc, mở ra cánh cửa cho nhiều công trình kiến trúc và kỹ thuật phức tạp. Thiếu phát minh này, có lẽ loài người sẽ chậm tiến rất nhiều.
Trước khi Google Map hay hệ thống định vị toàn cầu GPS ra đời, các hành trình đều dựa vào trăng sao. Nhưng nếu là ban ngày hoặc một đêm mù mây thì bó tay. Người lữ khách buộc phải mang theo một dụng cụ định hướng như một lẽ tất yếu.
La bàn, phát minh quan trọng số một để loài người bước vào Kỷ nguyên Khám phá, giúp chúng ta vẽ được bản đồ thế giới và chinh phục những vùng đất xa lạ.
Sở dĩ kiến thức do loài người tích luỹ được lưu truyền từ đời này qua đời khác là nhờ họ phát minh ra ngôn ngữ. Thế nhưng lời nói gió bay, loài người phải tìm một cách lưu trữ thông tin khác khó phai hơn những lời truyền miệng. Thế là chữ viết ra đời, rồi lần lượt là các loại thẻ tre, xương cốt, giấy tờ để khắc ghi các kiến thức đó. Dù vậy, chuyện giữ cho kiến thức không bị thất truyền vẫn cực kỳ gian khổ.
Khi chưa có máy in, mọi tư liệu đều phải chép tay hoặc dùng các kỹ thuật sao chép sơ khai khác, kinh khủng hơn nữa là gặp mấy cuốn dày cỡ danh bạ điện thoại thì sao. Nên nhớ, ngày Đại thư viện Alexandria bốc cháy hoặc Đại thư viện Baghdad bị quân Mông Cổ tàn phá, toàn bộ sách vở cũng ra tro và loài người thất truyền một lượng tri thức cực lớn.
Các kỹ thuật khắc in mộc bản vẫn tồn tại rất nhiều hạn chế. Việc sao chép theo kiểu cũ vô cùng tốn thời gian. Chỉ đến lúc phát minh ra máy in do Johannes Gutenberg chế tạo xuất hiện, một cuộc cách mạng in ấn mới thật sự bắt đầu. Khi việc in ấn trở nên dễ dàng, lượng tri thức cũng được lan toả xa hơn và rộng hơn rất nhiều.
Động cơ hơi nước là biểu tượng của Cách mạng Công nghiệp – bước ngoặt thay đổi thế giới vĩnh viễn. Từ lao động thủ công đến sử dụng động cơ hơi nước là một bước tiến vĩ đại. Khi động cơ đốt trong ra đời, đó lại là một bước tiến to lớn khác. Việc phát minh các loại động cơ giúp kinh tế phát triển, tạo thêm nhiều ngành nghề mới và thay đổi cấu trúc xã hội. Rất nhiều tiện ích chúng ta hưởng ngày nay đều nhờ những cuộc Cách mạng Công nghiệp.
Trước khi có bóng đèn, cả thế gian chìm trong bóng tối khi hoàng hôn buông xuống. Cứ đêm đến, từ những làng mạc cô quạnh tới các đô thị sầm uất, chỉ có ánh lửa bập bùng. Loài người từng đi ngủ rất sớm trước khi có đèn điện. Thế nhưng giờ đây họ đã có thể làm việc khi bầu trời tắt nắng. Phát minh này cởi trói nhân loại khỏi sự phụ thuộc vào nguồn sáng tự nhiên, giúp chúng ta được tự do làm việc ở bất kỳ thời điểm nào phù hợp trong ngày.
Đâu có bạn nào thích ngồi trong văn phòng lúc 8 giờ tối với cây đèn cầy trên bàn hay bỏ đom đóm vào vỏ trứng gà như các câu chuyện cổ Việt Nam phải không?
Mạng sống của loài người thời chưa có kháng sinh vô cùng mong manh. Nếu không được sơ cứu kịp thời, vết thương sẽ mưng mủ rồi dẫn đến hoại tử. Ngày xưa bạn có thể chết chỉ vì một vết cắt bị nhiễm trùng. Thậm chí kể cả trong sinh hoạt thường ngày đã nguy hiểm rồi chứ chưa nói đến binh lính ra trận.
Và rồi thuốc kháng sinh ra đời. Nó có thể tiêu diệt vi khuẩn trước khi chúng huỷ hoại cơ thể bệnh nhân, ngăn chặn một bản án tử cho người nhiễm bệnh. Dù vậy, phát minh này là thần dược nhưng cũng là cơn ác mộng với loài người nếu lạm dụng. Kháng kháng sinh là một trong các nguyên nhân gây ra sự tuyệt chủng nhân loại nếu không ngăn chặn. Bởi vì khi đại dịch xảy ra, chúng ta chắc chắn sẽ bị quét sạch vì thuốc men không còn tác dụng nữa.
Từ những chiếc điện thoại sơ khai đến smartphone, từ những chiếc máy tính siêu to khổng lồ đến laptop, công nghệ thông tin, đặc biệt là sự xuất hiện kỳ diệu của Internet đã khiến thế giới xích lại với nhau ở một mức độ chưa từng thấy. Bạn có thể ngồi ở nhà vẫn vô tư theo dõi trực tiếp lễ tranh cử Tổng thống ở một đất nước cách nửa vòng trái đất, hoặc chỉ mất vài giây đề chuyển tài liệu từ Nhật Bản sang Việt Nam.
Sau tất cả, công nghệ thông tin kết nối con người ở mọi ngóc ngách trên Trái Đất và mang toàn bộ tri thức của nhân loại hiện lên trên màn hình trước mắt họ, điều mà có lẽ trước đây chỉ xuất hiện trong những câu chuyện viễn tưởng.
